Ocena dojrzałości wcześniaka

Często słyszy się, że do oceny noworodka tuż po narodzinach używa się skali Apgar i nawet w kontekście wcześniaków ta skala jest powszechnie stosowana.

Niestety bardzo często zdarza się, że nie jest ona w stanie w prawidłowy sposób ocenić stanu wcześniaka, szczególnie, gdy mówimy o tych skrajnych wcześniakach.

A dlaczego? O tym poniżej.

Skala Apgar – niemiarodajna?

Niemiarodajna dla dzieci przedwcześnie urodzonych, bo tych Virginia Apgar nie uwzględniła w swojej skali. Takie dzieci w latach pięćdziesiątych ubiegłego stulecia po prostu nie przeżywały.

Oceniana cecha	Punktacja
Oceniana cecha	0	1	2
Czynność serca	brak	< 100/min	> 100/min
Czynność oddechowa	brak	Słaba, oddechy nieregularne	Głośny płacz
Zabarwienie skóry	Sinica uogólniona lub bladość	Sinica obwodowa	Różowe
Reakcja na cewnik wprowadzany do nosa	brak	Słabo wyraźny grymas twarzy	Płacz, gwałtowne ruchy kończyn
Napięcie mięśnowe	Uogólniona wiotkość mięśni	Słabe napięcie	Dobre napięcie

Dlatego kochani Rodzice nie wierzcie „ślepo” w skalę Apgar, mimo iż stale jest stosowana.
Nie zawsze mało punktów w pierwszej minucie życia przekłada się bezpośrednio na ciężki stan wcześniaka w pierwszych dniach czy tygodniach życia.

Skala Ballard'a - ocena dojrzałości wcześniaka

Cecha wyglądu zewnętrznego	Punktacja							Przy- znane punkty
Cecha wyglądu zewnętrznego	-1	0	1	2	3	4	5	Przy- znane punkty
Skóra	Klejący się, krucha, przejrzysta	Galaretowa, czerwona i przezroczysta	Gładka, różowa, z widocznymi żyłkami	Powierzchowne łuszczenie się i/lub zaczerwienie, liczne żyłki	Spękana, blada, pojedyncze żyłki	Liczne głębokie pęknięcia skóry	Skórzasta, popękana, pomarszczona
Meszek płodowy	Brak	Skąpy	Obfity	Rzadki	Widoczne pola skóry bez mieszku	Większość skóry pozbawiona meszku
Bruzdy na stopach	Pięta-palce: 40-50 mm: -1 <40 mm: -2	> 50 mm, brak bruzdy	Słabe widoczne czerwone linie	Poprzeczne bruzdy tylko w przedniej części stopy	Bruzdy w 2/3 przedniej części stopy	Bruzdy pokrywają całą powierzchnię stopy
Brodawki piersiowe	Niewidoczne	Prawie niewidoczne	Płaska otoczka, brak brodawki	Nakrapiana otoczka, brodawka 1-2 mm	Uniesiona otoczka, brodawka 3-4 mm	W pełni rozwinięta otoczka, brodawka 5-10 mm
Oko/ucho	Powieki zrośnięte: Luźno -1; Ściśle -2	Powieki otwarte, małżowina uszna płaska, po zgięciu nie prostuje się	Małżowina uszna delikatna, nieco sfałdowana, po zgięciu prostuje się powoli	Małżowina uszna dobrze uformowana, miękka, ale szybko się prostuje po zgięciu	Małżowina uformowana, sprężyście i szybko odkształca się	Gruba chrząstka, małżowina sztywna
Narządy płciowe męski	Moszna płaska, gładka	Brak jąder w mosznie, słabo widoczne pofałdowania	Jądra w górnej części kanału pachwinowego, pojedyncze pofałdowania moszny	Jądra zstępujące, pojedyncze zmarszczki na mosznie	Jądra w połowie moszny, wyraźne zmarszczki na mosznie	Jądra na dnie moszny, głębokie zmarszczki na mosznie
Narządy płciowe żeńskie	Wydatna łechtaczka i płaskie wargi sromowe	Wydatna łechtaczka i małe wargi sromowe mniejsze	Wydatna łechtaczka i powiększające się wargi sromowe mniejsze	Wargi sromowe mniejsze i większe wystające jednakowo	Wyraźne wargi sromowe większe, małe wargi sromowe mniejsze	Wargi sromowe większe całkowicie pokrywają łechtaczkę i wargi sromowe mniejsze
Suma punktów w ocenie wyglądu zewnętrznego								T

Sumaryczna liczba punktów pozwala określić przybliżony wiek płodowy według poniższego schematu

Sumaryczna liczba punktów	-10	-5	0	5	10	15	20	25	30	35	40	45	50
Przybliżony wiek płodowy	20	22	24	26	28	30	32	34	36	38	40	42	44

Ocena dojrzałości według skali Ballarda jest znacznie bardziej miarodajna, gdyż uwzględnia stopień rozwinięcia/dojrzałości dziecka.
Pozwala to na dokładniejszą ocenę stanu zdrowia wcześniaka i umożliwia przewidzenie najczęstszych komplikacji związanych z jego niedojrzałością.

Proste Prawdy OION cz. II Wcześniak - Słów kilka

Wcześniak wcześniakowi nierówny